ДДҰ әлемде кез-келген уақытта жаңа пандемияның пайда болуы мүмкін екенін ескертті
Кезекті қауіпті ауру қандай болуы мүмкін және оған әлем елдерінде қалай дайындалып жатыр? Мұны Kazinform агенттігінің тілшісі сараптап көрді.
Жаңа пандемия ковидке қарағанда 20 есе көп адам өмірін қиюға қабілетті
Ғалымдардың болжамына сәйкес, болашақта адамзат COVID-19-бен салыстырғанда 20 есе көп адам өмірін қиюға қабілетті жаңа пандемияға тап болады. ДДСҰ бас директоры Тедрос Гебрейесус Женевада үкіметаралық келіссөздер органының отырысында сөйлеген сөзінде өз болжамдарын H5N1 құс тұмауының өршуімен байланыстыра отырып, әлемде жаңа пандемияның пайда болу қаупін жасырмады.
Биылғы шілдеде ДДСҰ патогендерге басымдық берудің жаһандық процесінің нәтижелері көрсетілген «патогендерге басымдық беру: эпидемиялар мен пандемияларды зерттеуге дайындықты қамтамасыз етудің ғылыми негізі» құжатын жариялады. Аталған іске 50-ден астам елден 200-ден астам ғалым қатысып, 28 вирустық отбасына және 1652 патогенді қамтитын бактериялардың бір негізгі тобына қатысты дәлелдерді бағалады. Зерттеу негізінде ұйым тағы бір пандемияны тудыруы мүмкін ибактериялық вирустардың тізімін жаңартты. Қолданыстағы емдеуге жұқпалы және иммунитет критерийлері бойынша таңдалған 30 патогеннен басқа, А типті тұмау, денге және маймыл шешек (mpox) вирустары кірді.
Тұмау вирусы жақын арада жаңа пандемия тудыруы мүмкін
The Guardian басылымы ғалымдар жаңа пандемия жақын арада тұмау вирусын тудыруы мүмкін деп болжағанын жазды. Халықаралық сауалнамаға сәйкес, ғылыми респонденттердің 57% — ы тұмау вирусының штаммы өлімге әкелетін инфекцияның келесі жаһандық өршуіне себеп болады деп санайды.
Кельн университетінің зерттеуші ғалымы Джон Салмантон-Гарсияның айтуынша, «тұмау әлемде үлкен пандемиялық қауіп төндіреді» деген пікір оның үнемі дамып, мутацияға ұшырайтынын көрсететін көпжылдық зерттеулерге негізделген.
«Тұмау әр қыста пайда болады. Оны шағын пандемия деп атауға болады. Олар азды-көпті бақыланады, өйткені оларды тудыратын әртүрлі штамдар жеткілікті вирулентті емес», — деп атап өтті Салмантон-Гарсия.
Зерттеуге қатысушылардың 21%-ы тұмаудан кейінгі пандемияның келесі ықтимал себебі ғылымға әлі белгісіз «Х ауруы» деп аталатын вирус болатынын алға тартып отыр. Олардың болжауынша, тағы бір пандемия COVID-19 пандемиясына әкелген SARS-CoV-2 вирусындағыдай әлі анықталмаған микроорганизмнен туындайды. Яғни, жоқ жерден пайда болмақ.
Кейбір ғалымдар әлі күнге дейін SARS-CoV-2 қауіп болып қала береді деп санайды. Зерттеу барысында сауалнамаға қатысқан ғалымдардың 15%-ы оны жақын арада пандемияның ең ықтимал себебі деп атады. Ласса, Нипах, Эбола және Зика вирустары сияқты өлімге әкелетін микроорганизмдерді респонденттердің тек 1-2%-ы ғана жаһандық қауіп ретінде бағалаған.