Қажетсіз құжат сұрату – жемқорлыққа жол ашатын әрекет

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің Атырау облысы бойынша департаментінің ұйымдастыруымен өткен жиында өңірдегі мемлекеттік қызмет көрсетудің сапасы талқыланды. Онда облыстық прокуратура, мемлекеттік органдардың,  халыққа қызмет көрсету орталықтарының  басшылары мен жауапты мамандары, үкіметтік емес ұйымдар мен бизнес қауымдастығы өкілдері бас қосып, «Көрсетілетін мемлекеттік қызметтердің жаңа стандарттары – сыбайлас жемқорлықты азайту кепілі» тақырыбында ой-пікірлерін ортаға салды.

«Дөңгелек үстелді» ашқан департамент басшысының орынбасары А.Жаншабай шара мақсатын түсіндірді. Сонымен қатар, қызметтің мұндай түрлеріне монополистік көзқарас сыбайлас жемқорлық фактілеріне себепші болатындығын айтты.

Көптеген мемлекеттік органдарда әлі күнге дейін мүмкіндігі шектеулі азаматтарға қызмет алу үшін қолайлы жағдайлар жасалмаған. Бұл өз кезегінде мүмкіндігі шектелген азаматтарға үлкен кедергі және құқықтарының шектелуіне әкеліп соғады.  Сонымен қатар, мекемелер тарапынан артық құжаттарды сұрату немесе қабылдау фактілері де кездескен екен. Бұл туралы  департаменттің бас маманы  Ғ.Кенженов баяндады. «Департаментпен жүргізілген тексеру нәтижелері көрсетілетін мемлекеттік қызметтер саласында орын алатын  құқықбұзушылықтардың негізгі себебі – халыққа қызмет көрсету орталығы мен мемлекеттік органдар қызметкерлерінің біліктілігі төмендігін, сондай-ақ, араларындағы қарым-қатынастың жоқтығын көрсетті. Ағымдағы жылы тексеріс барысында 100 мыңға жуық құжат зерделенген болса, соның 60 пайызға жуығы аталмыш мекеме арқылы қабылданған. Ол құжаттардың ішінде ең көп кездесетін заңбұзушылықтың түрі, ол – стандартпен көзделмеген құжаттарды сұрату не құжаттар топтамасы толық болмаса да өтініштерді қабылдау» — дейді ол.

Атырау облысы өткен жылы мемлекеттік органдарды және  әкімдіктерді жыл сайынғы бағалау шеңберіндегі «Мемлекеттік қызмет көрсету» бағыты бойынша бағалау қорытындысы негізінде соңғы орын алған. Осыны ескерткен департаменттің бас маманы мұндай көрсеткішті мемлекеттік органдар және мекемелер қызметкерлерінің  көрсетілетін қызметтер саласындағы біліктілігінің төмендігімен байланыстырды.

Сонымен қатар, ағымдағы жылдың тоғыз айы бойынша 19 мемлекеттік органда тексеріс жұмыстары жүргізіліп, барлығы 40 мыңнан астам заңбұзушылық фактілері анықталған. Білгеніміздей, облыста шешімін таппай отырған бір мәселе – «Сәулет-жоспарлау тапсырмасын беру» мемлекеттік қызметі.  Ұлттық экономика министрінің тиісті бұйрығына сәйкес аталған мемлекеттік қызметті көрсету барысында әкімдік тиісті техникалық шарттарды алу үшін халықтың өтінішін инженерлiк және коммуналдық қызмет көрсетушiлерге жібереді. Алайда, коммуналдық қызмет көрсетушiлер, атап айтқанда, «Атырау Жарық» мекемесі тарапынан тиісті келісім берілмей, созбалайды. Жиынға арнайы шақырылған «Атырау Жарық» мекемесінің вице-президенті П.Орынбаев алдағы уақытта бұл мәселені біріге отырып, заң талаптарына сай шешілетінін жеткізді.

Сондай-ақ, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы коммерциялық емес акционерлік қоғамы Атырау облысы бойынша филиалы «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаментінің атқарылған жұмыстары, жетістіктері және қызметтерін атқару барысында туындаған проблемалық мәселелері туралы осы мекеме директоры  Т.Нұржанов баяндады.

Рита Өтеуғали