Тығырықтан шығудың жолы бар

«Қарыз күліп келіп, жылап қайтады» демекші, бүгінде несие өтеуден бұрын оны алу оңайырақ. Десек те, ақшаны бірнеше пайызбен кері қайтару, яғни өтеу дәл бұлай жеңіл болмай тұр. Қарызға белшеден батқан жұрт қиын жағдайға қалуда. Осы себепті елімізде борышын төлей алмай жүргендерді банкрот деп тану туралы арнайы заң қабылданған болатын.

Бүгінде өңірде 616 жеке тұлға банкрот деп танылған. Атырау облысы бойынша мемлекеттік кірістер департаменті дәрменсіз борышкерлермен жұмыс басқармасының бас маманы Шұға Жаншаеваның айтуынша, соттан тыс банкроттық рәсімге байланысты 1343-тен астам адамнан өтініш түскен. Бұл рәсімді қолдану үшін берешек 1600 айлық есептік көрсеткіштен аспауы, қарыздың өтелмеген мерзімі бір жылдан асуы қажет екен. Банкрот деп танылғандардың көпшілігі тұрақты кірістің төмендеуінен, несие мен қарыз міндеттемелерінің өтелмеуі, еңбек нарығындағы тұрақсыздықтан қиындықтарға тап болған. Ал кейбір адамдардың өтініштері талапқа сай келмегендіктен, банкрот деп танылмай отыр. Олар тек бас тарту себептерін жойып, үш ай өткен соң ғана банкроттыққа қайтадан өтініш бере алады.

– Арнаулы әлеуметтік көмек алушылар үшін бір жыл ішінде төлемеу критерийі қолданылмайды. Тек банктік құжаты міндетті түрде болуы керек. Бес жылдан астам берешегі өтелмеген тұлғалар үшін мүліктің болуын тексеру және қарыз сомасына шектеулер белгіленбейді. Жұртшылық соттан тыс банкроттық рәсімін қолдану туралы өтініштерді Халыққа қызмет көрсету орталықтарында электронды үкімет порталы, сондай-ақ eGov мобильді қосымшасы арқылы бере алады. Өтініш автоматты түрде «Qoldau» АЖ-не түседі. Осы мақсатта «Қолдау» жеке тұлғалардың банкроттығы туралы жаңа ақпараттық жүйе іске қосылды. Жүйе 24 мемлекеттік орган мен ұйымның деректер базасы арқылы өтініш берушінің критерийлерге сәйкестігін автоматты түрде тексеру мүмкіндігін қамтамасыз етеді, — деп нақтылады бас маман.

Шарттардың заң талаптарына сәйкес келмеуінен көп жағдайда өтініштер кері қайтарылатын көрінеді.

 Соның ішінде жеке тұлғалардың қарыздары бойынша бір жыл ішінде төлем болса арыз қанағаттандырылмайды. Соттан тыс банкроттық рәсімін қолдану туралы арыз бермес бұрын оның салдарын ескерген жөн. Бес жыл ішінде банктерден және микроқаржы ұйымдарынан несиелер ала алмайды. 7 жылдан кейін ғана қайта банкрот деп танылады. Қаржылық жағдай банкроттықтан кейін 3 жыл бойы бақыланады, — деді Шұға Джаншаева.

Айбөпе МҰРАТҚЫЗЫ

Сурет: ortcom.kz