Құрбан айт қарсаңында қойға деген сұраныс артып келеді: биылғы баға мен мал таңдаудың шарттары

Мұсылмандардың басты мейрамдарының бірі — Құрбан айт, биыл 6-8 маусым аралығында тойланады. Мерекеге орай, қой, ешкі, сиыр немесе түйе құрбандыққа шалынады. Олардың арасында ең танымалы — қой. Себебі қой бағасы қолжетімді, тасымалдау мен күтімі де жеңіл.

Мереке қарсаңында малға деген сұраныс күрт өседі, осыған байланысты Zakon.kz тілшісі әр аймақтағы бағаларды саралап, малды қалай дұрыс таңдау керек екендігін зерттеп көрді.

Қойды қайдан сатып алуға болады?

Интернеттегі хабарландырулар сайттарында үй шаруашылықтары мен жеке сатушылардың ондаған ұсыныстары бар. Кейбір супермаркеттерде дайын қойдың етін жеткізу мүмкіндігі бар. Бұдан бөлек, көптеген қазақстандықтар жергілікті базарларға жүгінеді.

Орташа есеппен, қойдың бағасы 35 мыңнан 80 мың теңге аралығында, бұл өткен жылғы бағамен шамалас. Биыл өңірлер арасында айтарлықтай баға айырмашылығы байқалмайды. Бағаға негізінен қойдың салмағы, жасы мен тұқымы әсер етеді. Қалалардағы орташа баға – 60-65 мың теңге шамасында. Кейбір сатушылар қойды 30 мың теңгеден бастап ұсынады.

Көптеген сатушылар құрбандық малы шариғат талабына сай сойылатынын, арнайы дұға оқылатынын және барлық діни шарттардың орындалатынын атап өтеді. Сонымен қатар, қосымша қызметтер де көрсетіледі: малдың терісін сыпыру, етті бөлшектеу және т.б. Тапсырыс берушілерге қойды үйге дейін жеткізу немесе өзі алып кету мүмкіндіктері де қарастырылған.

Қой сатып алғанда неге мән беру керек?

Құрбандыққа шалынатын мал шариғатқа сай болуы керек. Атап айтқанда, малдың сыртқы түрі таза, сергек, көзі ашық, жүні жұмсақ, тәбеті жақсы болуы тиіс. Сондай-ақ, ветеринарлық паспорты мен малдың денсаулығын растайтын құжаттары болуы қажет.

Егер бірінші рет қой алып жатсаңыз, тәжірибелі адамдардан кеңес алған немесе жақсы сатушылардан сатып алған жөн.

Жасына қатысты талаптар:

• Қой мен ешкі – кем дегенде 1 жасқа толған;
• Сиыр – 2 жас;
• Түйе – 5 жас болуы тиіс.
• Егер 6 айлық қозының салмағы мен көлемі 1 жастағы қоймен тең болса, оны шалуға рұқсат етіледі.

Қандай мал жарамсыз деп есептеледі?

• Көзі соқыр, ақсаңдаған, тым арық немесе әлсіз;
• Құлағы, құйрығы қатты зақымданған;
• Мүйізі сынған немесе тістері жартысынан көбі жоқ болса, ондай мал құрбандыққа жарамайды.

Қаржылық жағы:

• Шариғат бойынша құрбандық малын сатып алу үшін банктен пайызбен несие алу – харам.
• Алайда қойды қарызға немесе кейін төлеу шартымен алу – рұқсат етілген.
• Бөліп төлеуге де болады, бірақ сатушы ешқандай өсім, айыппұл немесе өсім қолданбауы керек.