Каспий дағдарысы: Теңізді құтқару жолында
Биыл Атырауда 22-ші мәрте өткізілген «Atyrau Oil & Gas 2025» Солтүстік-Каспий өңірлік көрмесіне тұңғыш рет «Save the Caspian Sea» жаһандық экологиялық қозғалысының өкілдері қатысты. Қоғамдық бірлестіктің көздегені – Каспий теңізін қамтыған экологиялық дағдарысқа биліктің назарын аударып, осы бағыттағы мұнай компанияларының жауапкершілігін арттыру.
— Біз мұнда қоғам мен бизнесті Каспий теңізі тап болған дағдарыстан хабардар ету үшін келдік. Сол себепті де әрдайым олармен ашық диалогқа дайынбыз. Каспийді құтқару үшін белсенді әрекетімізді жалғастырамыз және мұнай компанияларына ықпалымызды күшейтеміз. Қозғалыс құрылған күнінен бері өңірдің экологиялық проблемаларына жіті назар аударып, ұдайы бақылауда ұстап келеді.
Осы тұрғыда ұйымның ұйытқы болуымен тәуелсіз сарапшылардың, қоғам белсенділерінің, ғалымдардың, халық қалаулылары мен БАҚ өкілдерінің қатысуымен «You.Sea.Problem» тақырыбында халықаралық конференция ұйымдастырылды. Сондай-ақ үш тілде «Каспий теңізі: құтқару не жоғалту» атты кітап, «Каспий үндеуі» деректі фильмі және теңіз мәселелеріне арналған бейнероликтер сериясы жарық көрді, – деді «Save the Caspian Sea» қозғалысының негізін қалаушы әрі жетекшілерінің бірі Вадим Ни.
Жүргізілген мониторинг деректеріне сүйенсек, соңғы жиырма жылға жуық уақыт ішінде (2005-2023) Каспий теңізінің деңгейі 185 сантиметрге төмендеп, су бетінің ауданы 31 мың шаршы шақырымға қысқарған. Егер бұл үрдіс жалғаса берсе, XXI ғасырдың соңына қарай теңіз деңгейі 18 метрге дейін төмендеп, ауданы 34%-ға қысқаруы мүмкін. Бірнеше бекіре тұқымдас балық түрі жойылып кету қаупінде тұр. Каспий итбалығының саны 90%-ға азайып, 1,1 миллионға кеміген.
Дәулетқали АРУЕВ
