Қазақстанда абоненттік құрылғыларды тіркеу не үшін қажет?
«Кселл» АҚ коммуникация бөлімінің бастығы Наталья Еськова Қазақстанда абоненттік құрылғының тіркелу себебін түсіндірді. Жиі қойылатын сұрақтарға жауап берді және тіркелу тәсілдерімен бөлісті.
— Наталья, «Байланыс туралы» заңға сәйкес мемлекет әрбір қазақстандыққа ұялы телефонын 2018 жылдың 31 желтоқсанына дейін тіркеуді міндеттейді. Бұл қалай орындалады?
Шынында да, «Байланыс туралы» заңға сәйкес қазақстандықтар биылғы жылдың соңына дейін абоненттік құрылғыларын тіркетуі керек. Біз бұл істі Kcell және activ абоненттері үшін жеңілдетуге тырыстық және түсінікті әрі оңай әдістерді ұсындық.
SMS, USSD пәрмендері, «Жеке кабинет» арқылы тіркелу байланыс желісі қамтитын кез келген жерде болуы мүмкін. Абоненттерге біздің кеңселерімізді іздеп келіп, уақытты жоғалтудың қажеті жоқ.
Бірінші және ең оңай тәсілі ол 6006 нөміріне SMS жіберу және өзіңіздің ЖСН нөмірін көрсету. Екінші тәсіл — телефондағы USSD-пәрменін теру — *660# және қоңырау шалу түймешігін басқаннан кейін ЖСН енгізесіз, осыдан кейін өріс ашылады, «Жіберу» түймесін басасыз. Үшінші тәсілмен тіркелу үшін kcell.kz немесе activ.kz сайттарындағы «Жеке кабинетке» кіру қажет.
Деректерді жібергеннен кейін абонент ақпараттың әрі қарай тіркелу үшін қабылданғандығы туралы хабарлама алады.
— Телефонды не үшін тіркеу керек? Бұның қазақстандықтарға қандай пайдасы бар?
Ең алдымен, бұл телефон ұрлауды азайтуға және «заңсыз телефондар» нарығын азайтуға көмектеседі. Сіз немесе сіздің достарыңыз телефон ұрлаушылардан зардап шегетін болса, бұның қандай жағымсыз оқиға екенін түсінесіз. Телефон ЖСН және абонент нөмірімен бірге тіркелетін болса онда ұрылар құрылғыны жаңа SIM-карта салса да пайдалана алмайды. Сондай-ақ экстремизм мен терроризмнің алдын алуға көмектеседі.
— Ұрланған телефонға жаңа SIM-карта салып неге пайдалана алмайды?
Құрылғы сіздің телефоныңыздың нөмірі, ЖСН және IMEI құрылғы арқылы тіркеледі (редакция ескертпесі: халықаралық тәжірибеге сәйкес, IMEI құрылғы жасалып жатқан кезде меншіктеледі және ұялы байланыс операторының желісінде теңдестіріледі. 2019 жылғы жағдайды көзге елестетіп көрейік: ұры сіздің атыңызға тіркелген телефонды ұрлап кетті дейік. Сіздің SIM картаңызды шығарып, басқасын салады. Осы жаңа абонент нөміріне құрылғыны тіркеу қажеттігі туралы SMS-хабарлама келеді. Жаңа тіркеуді жасау үшін ескі нұсқаны жоюыңыз керек. Бұл үшін, 60 минут ішінде қазір тіркелетін телефонға бұрынғы ЖСН енгізу керек. Бұл тексеру үрдісі, сондықтан ұры тек ЖСН-ді білетін болса, мұны жасай алады.
Мен қазақстандықтарға бұрын қолданыста болған смартфондарды сатып алар кезде алдыңғы иесінің атына тіркелімнен шығарылғанын сол орында тексеруге кеңес беремін, өйткені кейін пайдалана алмайтын телефон сатып алуыңыз мүмкін.
— Егер телефон тіркелген және қолданыста, бірақ оны сатуға немесе сыйға тартуға жоспарласа не істеу керек?
Келесі заңды иеленуші телефонды толық пайдалануы үшін, сіз өз еркіңізбен телефондағы алдыңғы тіркеуден бас тартуыңыз керек. Содан кейін, жаңа иесі телефонды өзіне тіркей алады. Біздің желімізде *660# USSD сұранысы арқылы жасалуы мүмкін. Қазір біз осы мүмкіндікті техникалық түрде аяқтаймыз.
Мен тағы бір маңызды мәселеге назар аударғым келеді. Үйде сақталған ескі телефондар болса, оларды келесі жылдары пайдалануды жоспарласаңыз, олар осы жылдың аяғына дейін тіркелуі керек.
— Наталья, сіз «абоненттік құрылғылар» туралы айттыңыз. Бұған ұялы телефон, смартфоннан басқа не кіреді? Тағы басқа да құрылғыларды тіркеу қажет пе?
«Абоненттік құрылғылар» ұғымына планшет, ақылды сағат, мысалға оның ішіне AppleWatch, балаларға арналған GPS сағаты, модем, роутер кіреді. Сондай-ақ оларды да тіркеу қажет. Біздің абоненттеріміз бұны kcell.kz және activ.kz сайттарында «Жеке кабинетте» жасай алады.
Егер SMS-хабарламаларды жіберу және қабылдау функциясын қолдамаса, планшетті тіркеу үлгісін қарастырайық. Егер бұрын сіз планшетте пайдаланылатын абонент нөмірімен «Жеке кабинетке» кірмесеңіз, алдымен осы нөмір бойынша авторизация қажет. Ол үшін SIM-картаны планшеттен шығарып, оны ұялы телефоныңызға салып, 245 нөміріне кез келген бос емес SMS жолдаңыз. Жауап ретінде сіз «Жеке кабинетке» кіру үшін пароль аласыз. Содан кейін SIM-картаны планшетке салыңыз, тіркелгіні енгізіңіз және тіркеуден өтіңіз.
SIM-карталары бар автокөлік сигналдары, датчиктер, трекерлер, POS-терминалдар және басқа құрылғылар сияқты құрылғылар тіркелуді талап етпейтінін ескертемін. Яғни, олар бір құрылғыдан екіншісіне ақпарат беру, М2М машинааралық өзара әрекеттестік құрылғыларына жатады.
— Жақсы, бұл түсінікті. Бірақ бүгінгі күні тіпті жеке куәлігі жоқ балалар смартфон пайдаланады, балалар қолданатын құрылғыны қалай тіркеуге болады?
Бұл біздің абоненттеріміз арасында ең көп қойылатын сұрақтың бірі және оған қарапайым жауап бар. Егер бала смартфонды қолданса және ол 14 жасқа толмаса, ата-анасы өз ЖСН-ін тіркейді. Егер бала 14 жастан асқан, бірақ 16 жасқа толмаған болса, онда телефонды ата-анасының немесе ресми қамқоршының қатысуымен тіркеу керек. Бала 16 жасқа толғаннан бастап құрылғыны өз ЖСН-не тіркеуі қажет.
— Бір адамға түрлі SIM-карталы бірнеше құрылғыны тіркеу мүмкін бе?
Иә, дұрыс айтасыз, бір ЖСН үшін, сіздің атыңызға тіркелген нөмірлермен сіз пайдаланған көптеген құрылғы тіркелген болуы мүмкін.
— Мысалы, бірнеше күнге келген туристер туралы не айтасыз?
Егер турист роумингті пайдаланса, онда оған телефонды тіркеудің қажеті жоқ. Егер турист Kcell немесе activ қызметтерін пайдаланғысы келсе, ол паспорт нөмірін тіркеп абоненттік бөлімшелеріне немесе KcellStore-да SIM-картаны сатып ала алады.
— Абонент әртүрлі мобильді байланыс операторларының қосылысын пайдаланып, смартфонға екі SIM-картаны қалай ұстау керек. Екі сим-карталы смартфондарды тіркеуде қиындықтар бар ма?
Бұл үдерісте қиындықтар жоқ. Мен сізге егжей-тегжейлі түсіндіруге тырысамын. Екі SIM-картасындағы смартфоныңызда әр түрлі ұялы байланыс операторларының екі SIM картасы болса, оны әр оператормен тіркеңіз. Мысалы, бір ұяшықта Kcell немесе activ SIM картасы бар, бұл жағдайда сіз 6006 нөміріне тіркелу үшін ЖСН бар SMS жолдай аласыз. Құрылғыны басқа оператормен тіркеу үшін басқа оператормен тіркеу алгоритмінде көрсетілген нөмірге ЖСН бар SMS жолдау қажет.
Кейде екі сим-карталы смартфондарда бір немесе екі IMEI коды болуы мүмкін екенін ескеріңіз. IMEI нөмірін *#06# теру арқылы артқы қақпақтан, құрылғының қорабында немесе қоңырау шалу арқылы білуге болады.
Егер смартфонда бір IMEI болса, әрқайсысының слотында SIM карталарын салу жеткілікті және құрылғыны ұсынылған алгоритмге сәйкес тіркеуге болады.
Егер смартфонда екі IMEI болса, әрбір ұяшыққа SIM-картаны енгізіп, тіркеуді жүзеге асырыңыз. Біріншіден, SIM-картаны бірінші ұяшыққа, мысалы, Kcell немесе activ-ке кіргізіп, тіркелген болса, онда басқа оператордың SIM-картасы бірдей ұяшыққа салынған және тіркелген. Осыдан кейін Kcell немесе activ SIM картасы екінші ұяға қайта тіркеледі және тіркелген оператор болып табылады, оператордың алгоритміне сәйкес басқа оператордың SIM-картасымен бірдей әрекеттер орыналады.
Қағаз түрінде бұл процесс күрделі болып көрінеді. Сондықтан абоненттерімізден мен айтқан осы тәсілдермен мұқият танысуларын өтінемін.
— Наталья, тағы қандай кеңес бере аласыз?
Мен Kcell және activ абоненттерінен мобильді құрылғыларды мүмкіндігінше жауапкершілікпен тіркеуді сұраймын. Заң талабы бойынша 2019 жылдың 1 қаңтарынан бастап ұялы байланыс операторлары тіркелмеген құрылғыларға байланыс қызметтерін көрсетуге құқылы емес. Сондықтан 2018 жылдың 31 желтоқсанында Астана уақыты бойынша сағат 11:59 дейін құрылғыларды тіркеу қажет. Әрине, жаңа жылды жақын туыстармен және жақын адамдармен байланысу үшін мүмкіндігінше ертерек тіркеліңіз.
