Салық салақтықты көтермейді

Өткен аптаның соңғы күндері автокөлік иелері мемлекеттік кірістер органдарын бір дүрліктірді. Оған себеп те жоқ емес: наурыз айында көпшілікке банк қосымшасы арқылы көлік салығын 1-сәуірге дейін төлеу туралы хабарлама келген. Бәрінен бұрын тұрғындарды оның мөлшері биыл екі есеге өсіп кеткені таң қалдырды. Ал кейбір «темір тұлпар» тізгіндеушілерге бірнеше жыл бұрын сатып жіберген көлігі үшін салық салынған. Тосыннан осындай хабарлама алған жұртшылық мәселенің анық-қанығын қалалық басқармадан анықтауға мәжбүр болды. Соның салдарынан кезек те көбейіп отыр.

– Мен – үшінші топ мүгедегімін. Еліміздегі заңдылықтарға сәйкес, мүмкіндігі шектеулі жандар иелігіндегі бір көлік салықтан босатылған. Алайда, маған да жақында 11 700 теңге көлемінде салық төлеуге хабарлама келді. Қалалық басқармада ұзын-сонар кезек көп. Оны шешу үшін бір күн арнауың керек екен. Жұмыс уақыты болғасын ұзақ күте алмадым, — дейді Атырау қаласының тұрғыны Райгүл Хамитова. 

Біз пікірлескен автокөлік иелерінің барлығы да салық мөлшерінің бірден екі есеге өскенін айтады. Тіпті, бір қала тұрғынына ескі көлігі үшін бірнеше жүз мың теңге салық «келген». Енді бірі осыдан бірнеше жыл бұрын өзге өңір тұрғынына сатып жіберген автокөлігі үшін де «сәлемхат» алыпты. Осыған байланысты салық органдарына хабарласып, дүрбелеңнің себеп-салдарын анықтаған болатынбыз.

Атырау облысы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің басқарма басшысы Элиза Метенованың айтуынша, салық органдары көлік салығын есептеуді Ішкі істер министрлігінің мәліметіне сәйкес жүргізеді. Уәкілетті органның базасында жоқ көлік құралдарына салық есептелмейді.

– Егер автокөлік есепті кезеңнің ішінде тіркеу есебінен шығарылған болса,  салық сомасы көлікті нақты пайдаланған мерзімге есептеледі. Алайда салық төлеушілер тарапынан «сатып жіберген көлікке салық есептелді» деген түсінбеушілік туындағаны белгілі. Салықты артық есептеу фактісі ақпараттық жүйенің ақаулығына байланысты орын алды. Өйткені, елімізде салықтық есептеулер жүргізілуіне байланысты ақпараттық жүйеге жүктеме көбейіп, нәтижесінде 1000-ға жуық  салық төлеуші бойынша енгізілген реестр екі қайтара есеп бетшесіне түсіп кеткені анықталды. Бұл кемшілік тез арада жойылып, есептелген салық сомалары қалыпқа келтірілді. Ал үшінші топ мүгедектігі бар адамдардың жеңілдікті қолдану мерзімі шектеулі болады. Сондықтан олардың дәлелді құжаттарын алып келіп нақтылау талап етіледі. Жеңілдік қолдану мерзімі расталса, салық сомасы реттеледі,- деп түсіндірді Элиза Метенова.

Басқарма басшысының айтуынша, салық органындағы кезек мекемеде қызметкерлер саны жеткіліксіздігінен орын алған. Мәселені шешу үшін мұндай жауапты кезеңде қосымша мамандар тартылып, жұмыс уақыты аяғына дейін мәселе шешімін тапқан.

Атап айтар жайт, көлік салығын 1-сәуірге дейін төлеп үлгермегендерге айыппұл салынбайды, әр төленбеген күнге өсімпұл есептеледі екен.

Айбөпе САБЫРОВА

Суретті түсірген Ерлан АЛТЫБАЕВ